*Kız İsteme Gelenekleri, geçmişten günümüze kadar var olup devam eden, evlilik yolunda atılan ilk adım olarak nitelendirilmektedir. Bu geleneğimiz, bölgeden bölgeye değişkenlik gösterseler de ortak amaç aynıdır. Bir başka deyişle bölgesel farklılıklara rağmen ortak değerler aynıdır. Evlenmek isteyen gençlerin niyetlerini dile getirmeleri ve aile büyüklerinin huzurunda onlarında rızalarını alarak gelecek yaşantılarında ortak hayatlarını paylaşmak istediklerini belirtmek için yapılan organizasyondur.
*Kız İsteme merasimi için yaptırılan çikolatanın lezzeti kadar sunumu da oldukça önemlidir. Genellikle gümüş bir tepsi yada gondol içerisinde hazırlanan çikolatayı günümüzde istediğiniz şekilde yazılı yada bol şekerli bir şekilde süsletebilirsiniz. Damat tarafı kız istemeye giderken ya gümüş bir tepsi içinde çikolata yada gondol götürmesi gerekir. Bu gelenek, ilk olarak kız tarafının ailesine güzel görünmek için aynı zamanda gelinin evlendikten sonra kendi evinde kullanabileceği bir süs eşyası olarak da kullanabilmesi için yerine getirilen bir adettir.
*İsteme çikolatası bir varlık göstergesidir diyebiliriz. Bu yüzden çikolatalar, gelenek icabı gümüş tepsinin içine konulur. Yani burada, damadın ailesinin zenginliği vurgulanmak istenmektedir. Başka bir deyişle 'Oğlumuz, kızınızın elini sıcak sudan soğuk suya sokmayacak' , gördüğünüz gibi çikolatayı bile gümüş tepside yiyoruz alt metni verilir. Bu yüzden gelenek ve göreneklerimize göre isteme çikolatası olmayan kız istemeler ya da sözler her ne kadar çiçek alınsa bile eksik kalacaktır. Genellikle şık bir tepsi yada gondol içerisinde çeşitli çikolatalar ile hazırlanan isteme çikolatası hem damat tarafının maddi gücünü simgeleyen aynı zamanda kültürel değerlerimizdendir.
*Kız isteme çiçeği alırken, öncelikle gelinin hangi çiçekleri sevdiğine veya hangi çiçeklerden hoşlandığına dikkat edilmelidir. Bu sayede kız tarafını mutlu edecek ve hoşlarına gidecek bir gösterişli bir çiçek seçebilirsiniz. Tabi ki böylesine özel bir anı kutlamak için, çiçeğin bir anlamı da önemlidir. Örneğin; Güller aşk ve sevgiyi temsil ederken, lale veya papatyalar ise sadakat ve sadeliği temsil eder. Bu nedenle, çiçeğin anlamından da yola çıkılarak, gelinin zevkine uygun çiçek seçebilirsiniz. Evliliğe dair en önemli aşamalardan biri kız isteme anıdır.
*Bu özel günün ise en önemli parçalarından biri de kız isteme çiçeğidir. Damat adayının kız istemeye giderken özenle hazırlanmış bir kız isteme çiçeği yaptırması en heyecanlı aşamalardan biridir. Çiçekler ziyaretleri özel kılan ve götürülen kişiye verilen önemin en büyük parçasıdır. Ve kız istemeye götürülen çiçekte, hayırlı bir iş için gelindiğinin en güzel göstergesidir. Her şeyden önemlisi de kız istemeye götürülen çiçek ve çikolata geçmişten günümüze kadar gelen en eski ve güzel adetlerden biridir. Kız isteme çiçeği tamamen sizin veya gelin adayının zevkine göre tercih edilebilir. Ama genel olarak kırmızı güller her zaman kız isteme çiçeğinin en favorisidir. Kız isteme çiçeğinin zorunlu bir sayısı olmamakla birlikte genel olarak tekli sayılar tercih edilir. Bunun da anlamı 'benim için teksin' ifadesini kıza hissettirmek olarak bilinir. Bu yüzden 33, 41,101 gibi tek sayılar tercih edilir.
* Kız isteme merasiminde sunulacak ikramlar da yöreden yöreye değişmektedir. Ancak en temel olanı Kahve'dir. İsteme anından önce gelin kahve pişirir. Güzel bir tepside, özel fincanlarla misafirlere Türk Kahvesi ikram edilir. Kahveleri bizzat gelinin yapması adettendir. Damadı test etmek adına uzun yıllardır yapılan bu gelenek ise damat kahvesinin içine tuz veya isteğe göre baharat atmaktır. Damadın verdiği tepkiye göre; kız tarafının ailesinden geçer not almaktadır, eğer beğenirse ve hızlı bir şekilde içerse ilerde elinden zehir olsa içerim anlamını taşır yada eğer kötü tepki verirse, kahveyi beğenmediğini belli etmiş olup damat için pek hoş dakikalar yaşanmayacak anlamına gelmektedir. Gelin kahveleri aile büyüklerinden başlayarak dağıtmalıdır. Kahvelerden yudum alınır alınmaz, beklenen konuşma damadın aile büyüklerinden biri tarafından gerçekleştirilir.
*İngilizler için çayın önemi çoğu kişi tarafından bilinir. Çaya özel bir zaman ayırırlar, hazırlama ve servis aşamalarına çokça özen gösterirler. Bunun gibi Türk kahvesi de Türk Kültüründe önemli bir yere sahiptir. Çünkü; sadece içecek olarak tüketilmez, kültürel olarak Türk kahvesi, önemli günlerde özellikle büyüklerin tükettiği, sohbetlere eşlik eden bir gelenektir. Hatta 'Bir fincan kahvenin 40 yıl hatırı vardır.' atasözü ile de kültürdeki yerinin önemini belirtir. Mesela kahvenin yanında ikram edilen su, kahveden önce içilir. Çünkü; Türk kültüründe kahve, yemekten sonra hem keyif için hem de sindirimi kolaylaştırması için tüketilir. Su da, ağızda yemekten kalan tadı temizler ve kahvenin gerçek tadının alınmasını sağlar. Osmanlı'da ise kahvenin yanında ikram edilen suyu kişinin kahveden önce içmesi misafirin karnının aç olduğunun göstergesiydi. Kız isteme merasimlerinde yapılan Türk Kahvesi Osmanlı geleneğine kadar dayanıyor. Osmanlıda kız isteme törenlerinde kahve, genç kızın damadı isteyip istemediğini belli etmesi için kullanılıyordu. Eğer genç kız damadı isterse kahveyi tatlandırır, istemezse de kahvenin içine bir miktar tuz atılırmış. Böylelikle Türk Kahvesi geleneği de oluşmuş.
*Ve gelelim olmazsa olmazımız alyans yüzüklere öncelikle alyans kelimesi İngilizcede 'alliance' kelimesinden dilimize geçmiş olan bu kelime 'ittifak, anlaşma' anlamı taşıyor. İlk evlilik yüzüklerine ise Eski Mısır'da rastlanmış. O zamanlar sadece kadınlar yüzüğü takmaktaydı. Hatta tarihte erkeklerin de takması 2. Dünya savaşındaki zaman dilimine tekabül ediyor. Mısır'da çember yada yuvarlak halka sonsuzluğu simgeliyordu. Eşler birbirine olan sonsuz sevgiyi ve sadakati bu şekilde taçlandırıyorlardı. İlk başta kenevirden yapılmış yüzükler. Zamanla deri, fildişi gibi maddeler kullanılarak yapılmaya başlanmış buna bağlı olarak yüzük ne kadar değerliyse sevgisi de o kadar büyüktür fikri yayılmıştır. ,
*Bir de evlilik yüzüğünün mutlaka sol ele takılması gibi bir durum var bu da kalbe giden bir damarın bu parmakta olduğu iddiasıdır.. Bu damara 'vena amor is' deniyor. Yani 'aşk damarı'. Hristiyanlarda ise durum çok farklı, onların 3 parmağına da takılmakta olup 'Baba-Oğul-Kutsal Ruh' temsil etmekteydi. Osmanlıda da alyans fikri oldukça yaygındı,. Yüzük; erkeklerde güç ve kudretin, kadınlarda ise güzelliğin ve ihtişamın göstergesiydi. Aynı zamanda bizim geleneklerimizde şöyle bir uygulama da var. Nişanlı olanlar yüzüğü sağ eline takıp, evlendikten sonra sol ele takmaktadırlar.
*Gelenek ve göreneklerimize göre; gelin bohçasının evlilik gününe kadar hazır olması gelinin yeni evine götürmesi için oldukça önemlidir. Bu adetin yerine getirilip getirilmemesi ise günümüz maddi koşullarında kişinin tercihine bağlı kalıyor. Başka bir deyişle, Gelin Bohçası da gelinin evlenirken yeni evinde kullanması üzerine damat tarafından annesinin hazırlamasıyla eşya ve hediyeler içeren bir bohçadır aynı şekilde erkeğinde yeni evinde kullanması gereken kıyafet, iç çamaşırı, bornoz takımı, tıraş aletleri, kişisel bakım malzemeleri ve ayakkabının yer aldığı bohçaya ise Damat Bohçası denilmektedir.
*Gelin Bohçası geleneğinin tarihsel geleneğine bakacak olursak, oldukça eskilere dayandığını görürüz. Aslında bu geleneğin, evlenecek çiftlerin omuzlarındaki yükü bir nebze azaltmak amacıyla uygulanmaya başlandığını düşünülmektedir. Türk geleneklerine göre damadın ailesi geline, gelinin ailesi de damada bir bohça hazırlar. Bu sıcak gelenek sayesinde hem aileler arasındaki bağ güçlenir hem de gelinin ihtiyaçları gidilerek evlenecek çifte katkıda bulunmuş olunur.
'Allah'ın Emri Peygamberin Kavliyle'
*Daha düğün alayı oluşturulmadan evlilik sözü geçtiğinde söylenen bu söz geçmişten günümüze kadar geleneklerimiz arasındadır. Kız isteme seremonisinin başlanıldığı anlaşıldığı an Allah'ın Emri Peygamberin Kavliyle sözünün erkek davetliler tarafından anne, baba, dayı, amca, abi gibi bir büyüğün söylemesi ile başlar. Kız isteme töreni böylelikle erkek tarafından birinin 'Allah'ın emri Peygamberimizin kavliyle' kızınızı oğlumuza istiyoruz diyerek başladığında kız tarafı da bu isteğe 'biz de kızımızı oğlunuza verdik' diyerek bu geleneği yerine getirilmiş olur.
* Evliliğin dinen önemli ve kutsanmış bir eylem olduğu gerçeğinden hareketle anlamı şudur: 'Allah'ın emri- ki Allah evlenin buyurmuştur. ' Peygamberin kavliyle' - peygamberin sözü yani hadisi anlamındadır ki peygamber de evlenin demiştir. 'Kavli' kelimesi aynı zamanda Arapça kökenli bir kelime olup anlaşma, sözleşme anlamındadır.
*Kız isteme töreni, Türk geleneklerinde evlenme öncesi gelinin ailesi ile damadın ailesi arasında gerçekleştirilen bir törendir. Damat adayı, ailesi ve yakınları, gelin adayının ailesinin evine giderek onların kızlarını istemek için resmi bir talepte bulunurlar. Bu talep kabul edilirse, aileler arasında nikah tarihi belirlenir ve düğün hazırlıkları başlanır. Kız isteme töreni, Türk toplumunda önemli bir gelenek olarak kabul edilir ve genellikle özel bir şekilde kutlanır.
*Güncel olarak sosyal medya platformlarında paylaşılan videolarda, geleneksel kız isteme töreni kapaktaki fotoğrafta gördüğünüz gibi meşaleler ile yapılmaktadır. Videolarda elinde meşalelerle gelen ailelerin paylaştıkları notta 'Kızı istemeye değil, almaya gelmişler' ifadelerine yer verildi. Bu akımın ortaya çıkmasıyla birlikte, insanlar bu tarz geleneksel törenlerin abartılı olduğunu düşünürken, bazıları ise geleneksel değerlerin korunması gerektiğini savunmuşlardır.
*Ve istemeyi taçlandıran son şey ise; söz yüzüklerinin kesilmesi. İsteme gerçekleştikten sonra kurdeleyi yaşı en büyük olan kişi keser. Bu kişi hem ailenin en büyüğüdür hem de en çok saygı duyulan biridir. Halk arasında ve gelenek göreneklerimizde kurdeleyi kesen kişinin mutlu bir evliliği olması önemli kabul edilir. Bunun yanı sıra yüzükleri takılan çiftlerin yüzüklerine takılan yerdeki kurdeleyi küçük parçalar halinde kesip bekarlara dağıtılır. Böyle yapıldığı takdirde onların da kısa zamanda bahtlarının açılacağına inanılır. Söz yüzüğü sağ elin yüzük parmaklarına takılır ve yüzüklere bağlı kırmızı bir kurdele, yada incili bir kurdele bulunur.
*İncili kurdeledeki amaç ve niyet çiftin dertlerinin, sıkıntıların, yaşadıkları tüm olumsuz durumlarının incilerin kesilmesiyle dağılıp gitmesi, çiftlerden uzak olması anlamına gelmektedir. Böylece huzurlu, mutlu ve sonsuz beraberliğe adım atmış olurlar. 'Onlar ermiş muradına biz çıkalım kerevetine'...
